De Rijn en Haar Zijrivieren

De Rijn tussen romantiek en realisme

De Rijn en zijn legendarische romantiek ... De Rijn, een historische rivier, is de eerste getuige van de opbouw van de huidige Europese Unie. De Rijn is ook de eerste bestemming van onze maatschappij die toen nog Alsace Croisières heette. In 1976 startte de stichter Gérard Schmitter als pionier met een nieuwe vorm van toerisme in Frankrijk. De Rijn blijft één van de voornaamste routes van onze catalogus. Hij is goed voor bijna 40% van onze klanten, of ongeveer 53000 passagiers per jaar. Wat weten wij over deze "oude patriarch" die zijn lange tijd woelige koers eindelijk heeft weten te kalmeren en moderniseren.

Eeen internationale rivier

De Rijn is bui uitstek een internationale rivier. Hij ontspringt in de Alpen, in het Zwitserse kanton Grison, en mondt 1350 kilometer verder uit in de Noordzee in Nederland waar hij het water uit de Maas opvangt alvorens in verschillende armen te worden verdeeld. De rivier vormt de grens tussen Zwitserland en Oostenrijk, tussen Zwitserland en Duitsland, tussen Frankrijk en Duitsland waar hij gedurende 180 kilometer tot de Elzas behoort, hij scheidt de Vogezen en het Zwarte Woud tussen Bazel en Mainz. De loop gaat daarna richting Luxemburg en Nederland waar hij groot en krachtig wordt. De Rijn is de 29ste rivier van de wereld na de Donau (2892 kilometer) en voor de Loire (1010 kilometer). Hij stroomt door geen enkele stad, hij komt er langs; Karlsruhe, Mannheim, Mainz, Koblenz, Keulen, Düsseldorf en Straatsburg vormen de grote Rijnhavens en zijn enkele van onze opmerkelijke aanlegplaatsen.

Voorzichtig in het romantische gedeelte

De Rijn is de drukst bezochte rivier van Europe en ongetwijfeld ook de modernste. Van de monding tot Bazel kan men over 883 kilometer varen. Dat wordt geregeld door de conventie van Mannheim die in 1868 werd ondertekend door Frankrijk, het Groothertogdom Bade, Beieren, het Groothertogdom Hesse, Nederland en Pruisen. Een centrale commissie van de Rijn waakt vanuit Straatsburg over het vrije verkeer op deze "internationale waterweg" die werd aangepast voor schepen tot 3000 ton. Het is geen probleem om op deze belangrijke economische as van West-Europa te varen, verklaart admiraal Franck Fiorillo. Men moet wel goed letten op het verkeer, dat zeer druk is, en de vaargeul. Men moet zich natuurlijk ook hoeden voor de beroemde Lorelei, de legendarische sirene op de rots die Guillaume Apollinaire van inspiratie voorzag: « A Bacharach, il y avait une sorcière blonde/ Qui faisait mourir d'amour tous les hommes à la ronde... » Voorzichtig dus in het romantische deel van de Rijn waar de mist tot ongevallen kan leiden. Maar de tovenares verlicht de Rijn niet alleen. Er zijn ook de wijngaarden die de Rijn benevelen, daar waar ze over het water uitkijken, nog steeds volgens Apollinaire en de kastelen. Niet minder dan dertig "Burgs" op een afstand van 60 kilometer tussen Koblenz en Mainz. Onder andere het fort van Ehrenfels, de Muizentoren, het kasteel van Stahleck en het indrukwekkende versterkte kasteel van Pfalzgrafenstein, net na de Lorelei, die zich opricht als een schip van steen in het midden van de vloten.

Tussen oorlog en vrede

De Rijn maakt de schippers gelukkig. De passagiers van onze cruises genieten nog steeds van de charme van deze rivier die door de eeuwen heen al zoveel heeft gezien. Hij heeft het spoor behouden van de moedige soldaten van de Revolutie. Het kleine kerkhof van Petersberg, net voor Koblenz, betuigt hen eer. Terwijl Kellermann triomfeerde in Valmy trokken de revolutionaire troepen op in de Rijnvallei. In Straatsburg, op een avond in april 1792, componeerde Rouget de Lisle, de luitenant van het garnizoen, de oorlogszang van het leger van de Rijn, nu de Marseillaise. Na verschillende bloederige conflicten was de Rijn getuige van de eerste toenaderingen tussen de Fransen en de Duitsers die hebben geleid tot de opbouw van de Europese Unie van morgen. Charles De Gaulle en Konrad Adenauer maakten er het symbool van voor een toekomst in het teken van de vrede.

Op troebele wateren

Het water is zo troebel dat de zalm, die indertijd verdwenen was, opnieuw een plaats heeft gevonden. Dat is een teken van de goede gezondheid. De Rijn was vanaf de jaren 1970 een van de meest weerzinwekkende beerputten van Europa. Ingenomen door het afval en het afvalwater van de steden, de chemische industrie en de kaliummijnen. Het water was overbelast door zware metalen en schadelijke stoffen, zout en meststoffen van de landbouw. Het was ongeschikt voor consumptie en dodelijk voor het leven in het water. De rivier onderging in 1986 ook nog de gevolgen van de brand in de chemische fabriek Sandoz vlakbij Bazel: insecticiden en pesticiden werden in de rivier gedumpt samen met het water dat gebruikt werd om de brand te bestrijden. Deze milieuramp bracht ook de buurlanden op de been. Dankzij de gebundelde inspanningen wordt de Rijn nu geleidelijk aan opnieuw een schone rivier. CroisiEurope heeft de weg naar het riviertoerisme op deze mythische rivier geopend. Alles begon met de Alsace I, het eerste tweedehands schip dat werd aangekocht om tot Lauterburg te gaan, om te lunchen en te dansen gedurende één dag. Daarna ging het naar Rudesheim voor een dolle nacht. Daarna kwamen de eerste schepen met hutten, in de jaren 80: de Petite France, de Hansi, de Kléber, ... Daarna de Kellermann en alle andere in opbouw sinds de Liberté, steeds chiquer, steeds comfortabeler, om de unieke schoonheid van deze rivier (en zijn bijrivieren) te vieren, zoals de dichters aan beide oevers deden, boven alle fratricide heen.